Maandag 8 juni 2009. Drunen heeft een nieuwe straatnaam: het Cees van Delft-pad. De naam is
toegewezen aan een klein en tot nu toe anoniem paadje tussen de Kleinestraat en
de Laan van Nieuw Zeeland in Drunen-West. Het paadje is genoemd naar de
Drunenaar die op 24 december 1948 als dienstplichtig militair in Bo Botsari, Nederlands Indië, vermoord
werd.
Het naambordje is een 'illegale actie' van familie van Van Delft.
In aanwezigheid van veel belangstellenden onthulde Rie van den Brand-van Delft (77), zus van Cees en
woonachtig in Canada, het naambordje. Mevr. Rie van den Brand probeert al jaren voor elkaar te krijgen dat in Drunen een
straat of pad wordt vernoemd naar haar broer Cees, als eerbetoon aan de Drunense slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de
politionele actie in Indonesië, waarbij ze steun krijgt van haar
neef en oud-Indiëganger, Leo van Delft uit Elshout.
In een brief naar de gemeenteraad deden zus Mien de Gouw-van Delft en neef Leo
van Delft namens alle broers, zusters, neven en nichten van Cees de suggestie
dit fietswandelpad tussen de Kleinestraat en Laan van Nieuw Zeeland de naam ‘Cees van Delftpad’ mee te geven. Dit pad ligt op
slechts enkele meters afstand van het geboortehuis van Cees van Delft. De brief
ging vergezeld van een aanbeveling door de Heemkundekring Onsenoort aan de
commissie straatnaamgeving van de gemeente Heusden. De brief besluit met de
woorden: ‘Wij, zusters en broers, neven en nichten van Cees hopen dat met het
plaatsen van een straatnaambord ter hoogte van zijn ouderlijk huis eindelijk de
rust gevonden zal worden binnen onze familie’.
Op 28 april 2009 is in de collegevergadering dit verzoek afgewezen. Geheel onderaan vindt u het advies en besluit
Links Rie van den Brand-van Delft, rechts Mien de Gouw-van Delft, zussen van Cees
Leo van Delft
Rie van den Brand-van Delft met haar zoon
Collegevoorstel
Inleiding:
In 2007 heeft de naar Canada geëmigreerde mevrouw M. van den Brand-van Delft een
bezoek gebracht aan haar geboorteplaats Drunen. Tijdens dit bezoek kwamen vele
herinneringen boven, waaronder die aan haar in december 1948 op 20-jarige leeftijd te
Bobotsari in het voormalige Nederlands-Indië gesneuvelde broer Cees van Delft. Deze
herinneringen brachten de familie Van Delft ertoe om -door tussenkomst van het raadslid de
heer Cees Musters- de burgemeester te benaderen met de vraag of er – in het nieuwe plan
Venne West III - een straat vernoemd kon worden naar deze Cees van Delft. Deze locatie
werd genoemd, omdat het geboortehuis van Cees van Delft aan de Kleinestraat in Drunen
heeft gestaan. De vraag is in de straatnamencommissie behandeld. De commissie
adviseerde negatief. Vervolgens kwam de vraag of het fietspad, dat vanuit Venne West III
uitkomt in de Kleinestraat, dan de naam van Cees van Delft mocht gaan dragen.
(Fiets)Paden in de gemeente Heusden dragen echter geen naam en zullen dat ook niet gaan
doen; er is geen voornemen dit beleid te veranderen.
Ondanks het negatieve advies c.q. de afwijzing van de straatnamencommissie blijft de familie de burgemeester benaderen en vragen om hun gesneuvelde familielid in een straat te vernoemen. Een vraag die inmiddels van meerdere kanten ondersteund wordt. Zo is ook de Heemkundekring Onsenoort bij deze zaak betrokken. De Heemkundekring is bezig met een uitgave over Heusdense Indiëgangers en ziet graag meer aandacht voor deze Indiëgangers. Ook de Heemkundekring pleit voor vernoeming van Cees van Delft in een straatnaam. Daarnaast is van de zijde van de raad aandacht voor deze zaak gevraagd.
Afweging:
Procedureel:
De commissie Straatnamen heeft het verzoek beoordeeld en komt daarbij tot het advies het
verzoek niet te honoreren. De commissie heeft daarbij het volgende overwogen.
Straatnaamgeving voor nieuwe woonwijken (zoals bij Venne West III aan de orde) geschiedt
thematisch (bijvoorbeeld bloemen-namen). Herkenbaarheid en functionaliteit zijn hierbij de
leidende criteria. Deze criteria sluiten uitzonderingen zoals bijvoorbeeld bij
inbreidingslocaties niet uit. In die gevallen is vernoeming wel mogelijk, waarbij bij voorkeur
aangesloten wordt bij de namen van omliggende straten.
Inhoudelijk:
In de gemeente Heusden is één straat vernoemd naar een Indiëganger (Kees Klerxstraat,
Vlijmen). Verder militaire c.q. oorlogsgerelateerde vernoemingen zijn: Mari van Eschstraat in
Haarsteeg (militair uit Haarsteeg, gesneuveld in de meidagen van 1940 in Limburg),
Slegerslaan in Haarsteeg (vanwege zijn inzet/prestatie in Paulis, Kongo waarbij 83 gijzelaars
hun leven behielden) en Henk Romeijnstraat in Drunen (verzetsstrijder, in 1944 gefusilleerd).
Deze vernoemingen hebben alle plaatsgevonden vóór de gemeentelijke herindeling. In de
nieuwe gemeente hebben geen vernoemingen plaatsgevonden van personen die in verband
staan met oorlogssituaties.
Het is de vraag of het in een straatnaam vernoemen van persoon die 60 jaar geleden is overleden een bijzonder appèl zal doen op de huidige samenleving en toegevoegde waarde zal geven. Overigens is er nóg een Drunenaar in Nederlands Indië gevallen (1947), de heer M. de Munnik.
De herinnering aan beide Indiëgangers is in Drunen vereeuwigd in één van de plaquettes die bevestigd is aan het gemeentehuis. Hierbij moet aangetekend worden dat deze Indiëgangers vermeld staan op de plaquette “In Memoriam 1940 – 1945”, terwijl zij in 1947 en 1948 zijn gevallen. De jaarlijkse Nationale Dodenherdenking (voor álle slachtoffers van oorlogsgeweld sinds WO II) op 4 mei vindt in Drunen bij deze plaquettes plaats.
De missie in Nederlands-Indië is door vele andere gevolgd. Ook in de toekomst zullen nogveel militairen worden uitgezonden. Het vernoemen nu van één overleden militair kan een precedentwerking inhouden (gaan we alle gevallenen vernoemen?). Daarbij komt dat het alleen vernoemen van overleden uitgezondenen geen recht doet aan alle anderen die uitgezonden zijn geweest en zich ingezet hebben voor de wereldvrede.
Landelijk, maar ook op lokaal niveau, is er een steeds groter wordende tendens om veteranen (alle uitgezonden militairen) meer voor het voetlicht te halen. In onze gemeente heeft een eerste verkenning plaatsgevonden met diverse uitgezondenen (Nederlands Indië, Bosnië, Libanon, etc.). Daarbij is de behoefte uitgesproken om meer vorm en inhoud aan de herkenbaarheid van uitgezondenen te geven, concreet door bijvoorbeeld het houden van een Veteranendag en het oprichten van een herdenkingsmonument voor álle inwoners van Heusden die ooit uitgezonden zijn om de (wereld)vrede te dienen. Een centrale plaats met een passend monument zal meer recht doen aan hun inzet voor volk, vaderland en wereldvrede.
Uw college wordt geadviseerd het verzoek van de familie Van Delft niet te honoreren en in overleg met de veteranen op een centrale plaats binnen de gemeente Heusden een monument op te richten voor álle uitgezondenen. Op of bij dit monument kan dan de mogelijkheid gecreëerd worden om de namen van hen die niet teruggekomen zijn te vermelden.
Advies:
Wij stellen u voor bijgaand besluit vast te stellen
BESLUIT
Het college van Heusden heeft in de vergadering van 28 april 2009 besloten:
- het verzoek van de familie Van Delft om een straat/pad naar hun, in 1948 in voormalig
Nederlands-Indië, omgekomen neef Cees van Delft niet te honoreren;
- de vermeldingen van de gesneuvelde Indiëgangers op de plaquettes op het
gemeentehuis in Drunen aan te passen (land en jaartal van overlijden toevoegen);
- in overleg met de veteranen te komen tot oprichting van een monument, op een centrale
plaats in de gemeente, waarmee alle uitgezondenen herinnerd worden en waarop de
mogelijkheid kan worden gecreëerd die uitgezondenen die niet teruggekeerd zijn te
vermelden.